میوه زیره سیاه ایرانی خاصیت دارویی دارد. مردم از این میوه به عنوان باد شکن و هضم کننده غذا استفاده می کنند. برای تقویت دستگاه گوارش و مداوای دل پیچه نوزادان نیز می توان از آن استفاده نمود.
از این میوه همچنین به عنوان ادویه و چاشنی در تهیه بعضی غذا ها مانند سوپ، راگو، نان، پنیر و پلو استفاده می شود.
گیاهشناسی
زیره سیاه ایرانی گیاهی است علفی، کوچک و چند ساله که در ارتفاعات کوه های مرکزی، جنوب شرقی و شمال شرقی به خصوص اطراف کرمان، تهران، سمنان، خراسان و … می روید. این گیاه در محیط زیست طبیعی به وسیله بذر تکثیر می شود. ارتفاع این گیاه به یک متر هم می رسد. برگ های زیره سیاه ایرانی بسیار ریزند. برگ های بالایی نخی شکل و بدون دمبرگ و دارای قطعات سیخک مانند می باشند. برگ های پایینی دارای بریدگی و شامل دو بار تقسیمات شانه ای عمیق و دارای دمبرگ می باشند.گل ها سفید یا کرم رنگ هستند و با آرایش چتری در انتهای ساقه های اصلی و فرعی ظاهر می شوند. میوه به شکل فندقه دو قسمتی است که شیزوکارپ را به وجود می آورد. بذر ها شبیه زیره سبز بوده، ولی عطری قوی تر نسبت به آن دارند. زیره سیاه ایرانی غده زیر زمینی به رنگ تیره، تولید می کند. اندازه غده ها بسته به سن گیاه به اندازه یک قاشق ماش تا اندازه یک تخم مرغ بزرگ متغیر است.
ترکیبات شیمیایی
زیره سیاه ایرانی دارای ترکیبات شیمیایی مشابه زیره سبز است. اسانس آن بیش از زیره سبز (7 تا 10 درصد) است. عمده ترین ترکیبات تشکیل دهنده اسانس را هیدروکربن های ترپنی (به مقدار 40 تا 68 درصد) تشکیل می دهند که مهمترین آنها عبارتند از : پ سیمین، گاما تروپین، آلفا پینن، بتا پینن، آلفا ترپینن.
نیازهای اکولوژیکی
گیاه زیره سیاه ایرانی ویژه مناطق مرتفع (2300 تا 3500 متر از سطح دریا) به صورت دیم و خودرو و جود دارد و در شرایط اقلیمی مختلف نظیر منطقه خور و بیابانک استان اصفهان، ارتفاعات جبال بارز در استان های هرمزگان و کرمان و مناطق مرتفع استان خراسان یافت می شود. در زمین های خشک و نیمه خشک کمتر دیده می شود. بذر این گیاه برای جوانه زنی یک دروه سرمای شدید (استراتیفیکاسیون) نیاز دارد. دوره خواب بذر زیره سیاه کرمانی را با سرمای یکنواخت (به مدت 2 ماه) در دمای صفر تا 5 درجه سانتی گراد می توان شکست. عمدتا در خاک هایی با بافت متوسط (شنی – رسی) با املاح کم می روید. این گیاه دوره رویشی کوتاهی دارد و میوه هایش تا قبل از تابستان می رسند و سپس گیاه خشک می شود.
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
